When we are no longer able to change a situation, we are challenged to change ourselves. (Victor Frankl)
In teamontwikkelingsvraagstukken is mijn aandacht vooral gericht op verschillen in onderlinge relaties. De essentie van samenwerking is het kunnen omgaan met verschillen. Wanneer verschillen als bedreigend gezien worden, of er niet mogen zijn, gaan ze ondergronds.
Vaak hebben de individuele leden van een team er niet voor gekozen om samen te werken. Toch moeten ze dagelijks communiceren, elkaar helpen en ondersteunen, en elkaar confronteren als dat nodig is. Samen hebben ze taken te volbrengen en organisatiedoelen te bereiken.
Of het nou leuk is of niet, individuen staan in relatie tot elkaar en opereren in een team. En daar komen, zoals in elke relatie, groepsdynamiek, patronen in de omgang met elkaar, het omgaan met verschillen en gespannen situaties bij kijken.
Teamleden leren bewustwording te ontwikkelen en betekenis te geven aan die aspecten van hun samenwerking die niet zichtbaar zijn en die zich onder de oppervlakte bevinden – emoties, grieven, verschillen, spanningen en allerlei problemen die aanwezig zijn maar niet herkend, erkend of uitgedrukt worden.
Het gaat erom dat teamleden leren begrijpen wat ze ervaren in de interactie met elkaar, hoe ze zich verhouden tot anderen en wat er speelt in de onderstroom. Ze krijgen concrete handvatten voor toepassing om betekenisvolle gesprekken te voeren en interventies te plegen in de onderstroom. Met als doel dat het team als geheel effectiever gaat functioneren.
Jan Deurholt, Manager bedrijfsbureau en manager primair proces team Friesland
Een teamontwikkelingstraject is maatwerk. De basis voor een traject is een uitgebreid intakegesprek met de opdrachtgever. Ook wil ik inzicht krijgen op hoe teamleden zelf de huidige situatie ervaren. Dit kan op twee manieren:
Ik gebruik verschillende werkvormen waarbinnen het team met de onderlinge samenwerking aan de slag gaat. Het creëren van veiligheid is het belangrijkste uitgangspunt om het proces in te kunnen gaan op de onderliggende gedachten en onbewuste patronen in een team. Om het geleerde effectief te borgen in de organisatie, worden teamsessies afgewisseld met praktijkoefeningen verspreid over een aantal maanden, afhankelijk van de vraag en de situatie. Terugkomsessies kunnen ook in een traject ingebouwd worden.